Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału

15 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości UE ogłosił długo oczekiwany wyrok w sprawie dotyczącej wynagrodzenia za korzystanie z kapitału związanego z udzielonym kredytem frankowym.
Trybunał wskazał, że zgodność z prawem Unii przepisów krajowych regulujących praktyczne skutki nieważności umowy kredytu hipotecznego z powodu istnienia nieuczciwych warunków zależy od tego, czy przepisy te, po pierwsze, pozwalają na przywrócenie pod względem prawnym i faktycznym sytuacji konsumenta, w której znajdowałby się on w braku tej umowy, a po drugie, nie zagrażają realizacji odstraszającego skutku zamierzonego w dyrektywie 93/13.
W ocenie Trybunału przyznanie bankowi prawa do żądania od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę, w danym przypadku, odsetek za zwłokę mogłoby podważyć odstraszający skutek zamierzony przez dyrektywę.
Trybunał podkreślił, że nie można dopuścić ani do tego, by bank czerpał korzyści gospodarcze ze swojego niezgodnego z prawem zachowania, ani do tego, by otrzymał odszkodowanie za niedogodności nim wywołane.
Zatem w razie uznania umowy kredytu za nieważną ze względu na stosowanie nieuczciwych warunków przez bank, nie będzie on mógł uzyskać odszkodowania za utratę zysku, jaki zamierzał osiągnąć z umowy kredytu.
Jednocześnie Trybunał wskazał, że zasady ochrony konsumenta wynikające z dyrektywy nie stoją na przeszkodzie temu, aby konsument żądał od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności, co wymaga jednak szczegółowej analizy w każdej indywidualnej sprawie.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 czerwca 2023 r., C 520/21 (Szcześniak vs. Bank M S.A.)